Concurrentiebedingen: wanneer gelden ze en hoe kom je er vanaf?

Je zegt je baan op omdat je voor jezelf wil beginnen of je hebt een baan aangeboden gekregen bij dat ene bedrijf waar je altijd al hebt willen werken. Maar dan komt de werkgever met een verwijzing naar een bepaling in je arbeidsovereenkomst waar je een concurrentiebeding ziet staan. De komende 12 maanden niet in een straal van 40 kilometer mogen werken van jouw stad? Of heel Nederland in sommige gevallen? Hoe ga je dat aanvechten? 

Het eerste waar je op moet letten is: heb je een contract voor bepaalde of onbepaalde tijd?

Bij een contract voor bepaalde tijd mag je werkgever alleen een concurrentiebeding opnemen wanneer hij in het contract ook aangeeft waarom een concurrentiebeding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. Staat er in je contract voor bepaalde tijd dus alleen een concurrentiebeding zonder een uitleg waarom je werkgever dit nodig heeft? Dan is zo’n beding niet rechtsgeldig. Bij een contract voor onbepaalde tijd zijn de regels anders. Je werkgever hoeft zo’n motivering/uitleg in dat geval bij een concurrentiebeding niet te geven. 

Hoe zit het dan als je eerst een contract voor bepaalde tijd had met een concurrentiebeding zonder de motivering van je werkgever, maar deze later is omgezet in een contract voor onbepaalde tijd?  Dan is het concurrentiebeding, ondanks dat deze in je eerste contract voor bepaalde tijd niet was gemotiveerd, wel rechtsgeldig. Dit omdat vanaf het moment dat het contract werd verlengd of omgezet naar onbepaalde tijd, de regels van een contract voor onbepaalde tijd gelden en je werkgever het concurrentiebeding dus niet hoeft te motiveren.         

De tweede stap: wat staat er precies? Wat is er nu precies verboden?

Wanneer een concurrentiebeding geldig is overeengekomen, is de tweede stap om erachter te komen wat er nu precies staat. Wat is nu concreet verboden? Hoewel het vrij logisch is om gewoon te lezen wat er staat, kan het zo zijn dat het helemaal niet zo duidelijk is wat er precies is verboden.   

Kijk bijvoorbeeld naar de tekst van dit concurrentiebeding:

“Het is werknemer verboden om gedurende een periode van 1 jaar na beëindiging van deze arbeidsovereenkomst binnen een kring met een straal van 40 kilometer met als middelpunt de vestiging van werkgever, dan wel andere verkooppunten van werkgever, waar werknemer in de laatste 24 maanden voorafgaande aan de beëindiging van de arbeidsovereenkomst heeft gewerkt in een zaak, gelijk, gelijksoortig of aanverwant aan die van werkgever te vestigen of daarin of daarvoor op enigerlei wijze werkzaam te zijn.”

Bedoelt de tekst nu dat het verboden is om binnen een straal van 40 kilometer te werken met als middelpunt de vestiging of vestigingen waar je daadwerkelijk hebt gewerkt in de afgelopen 24 maanden? Of bedoelt de tekst dat het verboden is om binnen een straal van 40 kilometer te werken met als middelpunt de vestiging waar je daadwerkelijk hebt gewerkt EN alle andere vestigingen die als verkooppunt van je werkgever dienen? Door de interpunctie kun je de tekst op twee manieren lezen, wat een wereld van verschil maakt voor wat verboden is.

Teksten van concurrentiebedingen kunnen dus vrij cryptisch zijn en dubbele betekenissen hebben. Daarom is het ook belangrijk om te kijken naar eventuele (schriftelijke) mededelingen van je werkgever over het concurrentiebeding, in welke vestigingen je daadwerkelijk hebt gewerkt en hoe regionaal de klanten zijn die je hebt gesproken.    

Als derde waar je op moet letten: welke belangen zijn er en hoe zou een rechtbank deze afwegen? 

Een rechter kan een concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk vernietigen. Dit betekent dat een rechter kan beslissen dat een concurrentiebeding ongedaan wordt gemaakt of moet worden aangepast en in die aangepaste vorm geldt. Dit doet een rechter op verzoek van degene die van het concurrentiebeding af wil. Wanneer maak je hierin kans? Dat ligt aan jouw belangen en de belangen van je werkgever.

Een aantal doorslaggevende belangen aan de kant van je werkgever:

– je hebt kennis van bedrijfsgeheimen;

– je hebt persoonlijk contact (gehad) met klanten of andere relaties en kan die ook ‘meenemen’;

– je hebt zelf de arbeidsovereenkomst opgezegd;

– er is in je opleiding en deskundigheid geïnvesteerd door je werkgever.

De omstandigheden aan jouw kant die door de rechtspraak regelmatig belangrijk worden gevonden:

– is het concurrentiebeding met je besproken nadat je al een tijd in dienst was en ben je toen akkoord gegaan? Bijvoorbeeld omdat je een nieuwe functie kreeg?

– wat zal voor jou het gevolg zijn als het concurrentiebeding wordt toegepast? Verlies je je (nieuwe) baan? Kun je makkelijk ergens aan de slag zonder het concurrentiebeding te overtreden of is dat vrijwel onmogelijk (bijvoorbeeld omdat je in heel Nederland niet mag werken)?

– je hebt maar een korte tijd gewerkt bij je werkgever of het was maar een tijdelijke functie;

– je werkgever heeft het initiatief genomen om tot ontslag over te gaan;

– je bent gebonden aan de branche waar je nu in werkzaam bent;

– je werkt al een tijd ergens anders voordat de oude werkgever jou heeft aangeschreven over het concurrentiebeding.   

Als je werkgever je wijst op een concurrentiebeding hoef je dus niet meteen te denken dat je naar de andere kant van het land moet verhuizen of in een heel andere branche moet werken. Vaak kun je afspraken maken met je werkgever om alsnog in jouw geval het concurrentiebeding te laten vallen. 

Wil je werkgever vasthouden aan het beding of heeft hij al een advocaat op je af gestuurd met een boze brief en een boete? Neem dan met mij contact op om vrijblijvend je mogelijkheden te bespreken.