Diefstal is een misdrijf waar de straffen heel erg kunnen variëren. In de uitspraken van rechters (de rechtspraak en de richtlijnen voor straffen, spelen de verschillende vormen van diefstal , maar ook de omstandigheden waaronder de diefstal is begaan een rol voor de strafmaat. Veel omstandigheden zijn dan strafverzwarend. Denk daarbij aan de waarde van de gestolen goederen, of teruggave en/of verhaal nog mogelijk is, of er sprake is van een samenwerkingsverband en/of een professionele werkwijze.
Wanneer is een handeling in het strafrecht te kwalificeren als diefstal?
Diefstal is in artikel 310 Sr strafbaar gesteld. Juridisch gezien moet er sprake zijn van een wegneemhandeling van een goed met het oogmerk om dat aan jezelf of een ander toe te eigenen. Een goed kan van alles zijn, van een fles wijn tot geld tot digitale objecten.
In het strafrecht wordt er nog onderscheid gemaakt tussen eenvoudige diefstal en gekwalificeerde diefstal. Met eenvoudige diefstal wordt winkeldiefstal, zakkenrollen en andere simpele diefstallen bedoeld. Gekwalificeerde diefstal is diefstal met daarbij bepaalde strafverzwarende omstandigheden. Een paar voorbeelden hiervan zijn het gebruiken van geweld, een (vuur)wapen, inbraak en diefstal in de nachtelijke uren.
Strafverzwarende omstandigheden bij diefstal
Wat vaak het meest strafverzwarend werkt is de mate van bedreiging en geweld. Als voorbeeld gebruik ik de straffen voor een winkeldiefstal. Bij een eenvoudige winkeldiefstal zonder geweld, waar de verdachte geen strafblad heeft, staat er als straf namelijk een geldboete van € 200,00 (in 2021) vermeld in de richtlijnen. Wordt er na betrapping bij winkeldiefstal geschopt en geslagen, dan staat er volgens de richtlijnen al een onvoorwaardelijke gevangenisstraf op van 3 maanden (in 2021). Duw, trek of ruk je je los, dan staat er een onvoorwaardelijke gevangenisstraf op van 2 maanden (in 2021). Als er naast de diefstal geweld kan worden bewezen, is de strafmaat dus aanzienlijk hoger. Wordt je verdacht van een winkeldiefstal, raadpleeg dan altijd een advocaat en laat een advocaat bij het politieverhoor aanwezig zijn.
De mate van bedreiging en geweld als strafverzwarende omstandigheden gelden ook bij andere vormen van diefstal. Bijvoorbeeld, in het geval van diefstal van vervoersmiddelen en bij zakkenrollen. Bij een tasjesroof met een enkele duw/ruk en een straatroof met licht geweld of verbale bedreiging staan volgens de richtlijnen in 2021 zelfs standaard gevangenisstraffen van respectievelijk 3 maanden en 6 maanden onvoorwaardelijk. Onder straatroof valt ook de beroving van de gebruiker van een geldautomaat.
Op de zware vormen van diefstal, zoals inbraak in een woning, inbraak in een bedrijf, ramkraak en overvallen, staan voornamelijk onvoorwaardelijke gevangenisstraffen. Maar ook hier kunnen er strafverzwarende factoren bij komen, wanneer er sprake is van een confrontatie, aanzienlijke schade, samenwerkingsverbanden en kwetsbare situaties.
Advocaat bij beschuldiging van diefstal
Het Openbaar Ministerie moet natuurlijk eerst bewijzen dat er sprake is van een strafbaar feit. In veel zaken worden er getuigenverklaringen, camerabeelden, vingerafdrukken en DNA-onderzoek gebruikt als bewijs. Een ervaren advocaat op het gebied van het strafrecht zal hier natuurlijk kritisch naar kijken en eventueel met een eigen onderzoek komen.
In alle gevallen is het belangrijk dat je wordt bijgestaan door een goede advocaat, die samen met jou het strafdossier analyseert en kijkt naar de mogelijkheden voor een vrijspraak.